Sady pestkowe: wiśnie, czereśnie i śliwy – bieżące zalecenia
04 czerwca 2025
W komunikacie z początku czerwca 2025 r. Barbara Błaszczyńska z firmy Elvita podsumowuje skutki majowych przymrozków, które spowodowały znaczne straty w sadach pestkowych. Ekspertka podkreśla, że najbliższe dni są kluczowe dla regeneracji drzew i zachęca do szybkiego działania – więcej w artykule.
W najnowszym komunikacie sadowniczym firmy Frusto, Barbara Błaszczyńska – doradca sadowniczy Elvita, omawia bieżącą sytuację w sadach wiśniowych, czereśniowych i śliwowych. Przekazuje także zalecenia na najbliższy czas.
Przymrozki w sadach
W najważniejszym okresie rozwoju drzew – od końca majówki do drugiej dekady maja – wystąpiła fala zimna i przymrozków. To właśnie wtedy drzewa były szczególnie wrażliwe na niskie temperatury. Odnotowano je w wielu miejscach, stąd znaczne, choć zróżnicowane straty w plonach pestkowych – zależnie od regionu i odmiany. Szczególnie szkodliwa okazała się seria przymrozkowych dni i nocy oraz utrzymujące się niskie temperatury dzienne. W ograniczeniu szkód pomogła biostymulacja roślin, czyli zabiegi nawozami biostymulującymi.
Zalecenia na najbliższe tygodnie
Barbara Błaszczyńska przypomina, że nawet przy małych lub zerowych plonach nie należy rezygnować z ochrony sadów wiśni i czereśni przed drobną plamistością i rakiem bakteryjnym. W sadach wiśni z owocami należy dodatkowo zwalczać gorzką zgniliznę, a w czereśniach i śliwach – moniliozę.
Drobna plamistość liści
W deszczową pogodę nasilają się infekcje pierwotne drobnej plamistości, a pojawiające się na liściach plamy stają się źródłem infekcji wtórnych. W takich warunkach konieczne są częstsze zabiegi w czereśniach i wiśniach.
Podstawą ochrony są fungicydy z dodyną i kaptanem. Należy jednak pamiętać, że kaptan może zostać zmyty przez opady, wówczas konieczny jest zabieg interwencyjny lub przyspieszenie kolejnej aplikacji kaptanu. Kaptan, oprócz ochrony przed plamistością, ogranicza też rozwój gorzkiej zgnilizny wiśni.
Gorzka zgnilizna wiśni
Zabiegi przeciw gorzkiej zgniliźnie zaleca się wykonać wyłącznie w sadach z owocującymi drzewami. Ochronę należy rozpocząć 3 tygodnie po kwitnieniu i kontynuować aż do zbiorów – szczególnie w deszczową pogodę, infekcje mogą dotyczyć owoców w różnym stadium dojrzałości (jednak najbardziej narażone są dojrzewające i dojrzałe).
Brunatna zgnilizna (monilioza)
Zabiegi przeciw moniliozie należy kontynuować w sadach czereśni i śliw – zwłaszcza odmian wrażliwych oraz tam, gdzie przymrozki nie zniszczyły całkowicie plonu. Infekcje występują głównie podczas deszczowej pogody, szczególnie gdy owoce są uszkodzone (np. pęknięcia skórki, ślady po gradzie).
Ponieważ część fungicydów stosowano już w okresie kwitnienia, teraz należy dobrać preparaty z uwzględnieniem limitu zabiegów dla danej grupy chemicznej i rotować substancje aktywne.
Nasionnice
Jak wyjaśnia Barbara Błaszczyńska, jeśli w kwaterze nie ma owoców – zabiegi przeciw nasionnicom są zbędne. Jednak w sadach z plonem należy przygotować się do ochrony – w niektórych lokalizacjach czereśni odnotowano już pierwsze loty, które wkrótce mogą się nasilić. Różnice w terminie wylotu nasionnic między rejonami kraju mogą wynosić nawet 2 tygodnie, dlatego monitoring sadu stanowi podstawę skutecznej i bezpiecznej ochrony.
Mszyce
W sadach, gdzie nie zwalczano mszyc przed lub po kwitnieniu, pojawiają się one w poskręcanych liściach i wymagają szybkiej interwencji. Tu polecane jest połączenie zabiegów z ochroną przed nasionnicami.
Przędziorek
Przędziorki należy zwalczać, gdy na liściach jest 3 i więcej ruchomych szkodników (badanie 5 liści z 40 drzew). Zabiegi należy wykonać jak najszybciej, jeśli były odkładane z powodu chłodu.
Owocówka śliwkóweczka
Po przymrozkach, jeśli pozostał plon, trwa lot I pokolenia i składanie jaj. Owocówkę należy zwalczać po 5-7 dniach od stwierdzenia 12-15 motyli na pułapkach feromonowych tygodniowo.
Nawożenie dolistne
Barbara Błaszczyńska porusza także temat nawożenia. W kwaterach z plonem do fungicydów warto dodać nawozy dolistne, by zminimalizować opad zawiązków. Kluczowe jest dobre odżywianie liści po kwitnieniu, szczególnie dostarczenie wapnia. Należy zaplanować pierwsze zabiegi wapniowe z dobrze przyswajalną formą wapnia oraz dodać nawozy z aminokwasami, które poprawiają jego wchłanianie. Warto też zastosować nawóz krzemowy, który wzmacnia skórkę owoców, zmniejsza pękanie, podnosi zdrowotność i jakość owoców oraz ogranicza żerowanie przędziorków. Zalecane jest wykonanie 3-4 zabiegów mieszanką wapnia i krzemu w sezonie, zwłaszcza w okresach intensywnego wzrostu i dojrzewania owoców.