Choroby kory i drewna – zwalczanie i ograniczanie presji cz.2

Aktualizacja artykułu: 21.10.2025r. 
Jeśli jeszcze nie przeczytałeś naszego wprowadzenia do tego tematu, polecamy zacząć lekturę od poprzedniego wpisu-  Choroby kory i drewna – narastający problem w polskich sadach cz.1

Choroby drewna – profilaktyka

Profilaktyka to najważniejsza i najbardziej skuteczna metoda w ograniczaniu problemu chorób kory i drewna. Najważniejsze jej założenia to:

– zakładanie sadu ze zdrowego materiału szkółkarskiego – zwiększa to gwarancję zdrowotności drzew w kolejnych latach (chociaż porażenie drzew może mieć też charakter utajony);

– sąsiedztwo starych nasadzeń -unikanie zakładania nowych nasadzeń w sąsiedztwie tych starszych, często silnie porażonych, czy obok nieużytków sadowniczych (niestety tych intensywnie przybywa);
– prawidłowy wybór stanowiska – odmian podatnych nie powinno się sadzić na terenach nisko położonych, w pobliżu zbiorników wodnych, na glebach wilgotnych, źle zdrenowanych, ciężkich i kwaśnych;
– utrzymanie dobrej kondycji drzew poprzez optymalne nawożenie i skuteczną ochronę – ograniczy to także uszkodzenia mrozowe, które są wrotami infekcji przez grzyby;
– właściwe formowanie koron – zapobiegnie ich rozłamywaniu, występowaniu spękań kory w rozwidleniach, co zapewni także ich dobre przewietrzania;
– prowadzenie lustracji podczas prześwietlania drzew i w okresie wegetacji (w młodych nasadzeniach nawet kilkakrotne w ciągu roku). Porażone części roślin lub całe drzewa - w przypadku młodych nasadzeń i nekroz na przewodniku powinno się na bieżąco wycinać i usuwać z sadu (mimo ścięcia są bowiem dalej źródłem chorób kory i drewna w sadzie).

Zasadnicze zabezpieczania ran rakowych i zgorzelowych starajmy się wykonać krótko po zbiorach/przed opadaniem liści, a jedynie uzupełniająco – w mniejszym zakresie – w czasie przedwiośnia. Bo właśnie te niezabezpieczone jesienią rany są głównym źródłem zarodników, wysiewanych i infekujących kolejne drzewa przez cały okres jesieni i zimy;

– pozostawienie dłuższych czopów podczas zimowego cięcia w kwaterach zagrożonych – zapobiega to zainfekowaniu przewodnika;
– skuteczna walka ze szkodnikami sprzyjającymi chorobom kory i drewna: bawełnicą, zwójką koróweczką, przeziernikiem jabłoniowcem.

 

Choroby kory drzew owocowych – walka chemiczna

W PORS po zbiorze owoców są wymienione choroby kory i drewna, niestety z adnotacją, że aktualnie brak jest zarejestrowanych fungicydów do zwalczania chorób w tym terminie. Dlatego w praktyce walka chemiczna jest ograniczona jedynie do wybranych nawozów miedziowych.
Wobec tak dużego zagrożenia ze strony chorób kory i drewna drzew owocowych, sadownicy sięgają więc po te rozwiązania w okresie maksymalnej presji infekcyjnej tych patogenów czyli w czasie opadania liści, zimą – w okresie ociepleń i zawsze po cięciu drzew.  Wiemy ze starszych doniesień naukowych, że przydatne byłyby także stosowane w sezonie fungicydy oparte na kaptanie i tebukonazolu, bo mają właściwości ograniczające te choroby (te ostatnie tylko w temperaturze >12 C). Niestety nie znajdujemy w ich etykiecie zapisu o możliwości ich użycia np. jesienią. Preparaty miedziowe są zalecane dopiero w okresie bezlistnym na przedwiośniu, kaptan w okresie pierwszych infekcji parcha, a tebukonazol (w preparacie Luna Experience 400 SC) dopiero w okresie kwitnienia.     

 

Preparat na choroby kory drzewa – Elvita Prevent

Elvita Prevent to płynny nawóz miedziowy bardzo przydatny do ograniczania grzybów i bakterii patogenicznych odpowiedzialnych za choroby kory drzew owocowych i drewna. Preparat jest płynnym, silnie skoncentrowanym nawozem zawiesinowym, zawierającym niskocząsteczkową miedź w postaci tlenochlorku miedzi (70%, czyli 700 g/l).
Kluczowym wyróżnikiem jest to, że produkt cechuje duża gęstość i bardzo małe cząsteczki nawozu, które szybko i efektywnie przedostają się do tkanek rośliny, gwarantując maksymalne pokrycie drzew i przyleganie warstwy ochronnej produktu do tkanki drzew, a w efekcie – wysoko skuteczną ochronę. Polecana dawka dla roślin sadowniczych zawiera się w przedziale 1,0–3,5 l/ha (oprócz jabłoni i grusz, Elvita Prevent będzie też przydatna w sadach czereśni, wiśni, śliw, czy brzoskwini).
 

Środek na choroby kory jabłoni – farba emulsyjna

Wycofano nie tylko fungicydy do opryskiwania drzew, ale także pasty do zabezpieczania większych ran. 
W PORS podczas spoczynku zimowego -w okresie formowania koron zalecane jest zabezpieczanie powstałych ran przed zakażeniem poprzez ich zamalowywanie białą farbą emulsyjną z dodatkiem 2 % środka miedziowego (na 1 l farby 20 g/ml preparatu miedziowego).  

 

Rak i zgorzel kory zwalczanie – cięcie i czyszczenie ran

Na kwaterach, gdzie rak/zgorzele się rozprzestrzeniły, należy jak najszybciej po zbiorach, ale zanim zaczną opadać liście, zająć się wykrytymi zrakowaceniami. Dzięki temu w okresie opadania liści i później rozprzestrzenianie się choroby będzie ograniczone. Cięcie i czyszczenie ran powinno być wykonane podczas suchej, słonecznej pogody w warunkach nie sprzyjających infekcjom.

Jak skutecznie chronić drzewa przed chorobami kory i drewna? Nasz sklep z środkami ochrony roślin oferuje sprawdzone preparaty. Sprawdź już dziś!